نوارهای نقاله نقش حیاتی در صنایع مختلف از جمله تولید، لجستیک و حمل و نقل ایفا می‌کنند. این تسمه‌ها امکان جابه‌جایی سریع و کارآمد مواد و محصولات را فراهم می‌آورند. با این حال، تعمیر و نگهداری مناسب این تسمه‌ها چالش‌های خاصی را به همراه دارد. چالش‌هایی مانند فرسودگی، آسیب‌های مکانیکی و خرابی‌های ناگهانی که می‌تواند موجب توقف خطوط تولید و افزایش هزینه‌ها شود. بنابراین، داشتن دانش تخصصی و مهارت‌های لازم برای تعمیر و نگهداری مناسب نوارهای نقاله امری ضروری است.
رایج‌ترین انواع خرابی تسمه نقاله
ساییدگی روکش فوقانی تسمه
این خرابی معمولاً به دلیل استفاده طولانی‌مدت از تسمه، تماس با بارهای سنگین و سطوح زبر رخ می‌دهد. با سایش روکش فوقانی تسمه، مقاومت و دوام آن کاهش یافته و احتمال پارگی و خرابی تسمه افزایش می‌یابد. این مشکل می‌تواند با استفاده از روکش‌های مقاوم‌تر و انجام تعمیرات و تعویض به موقع تسمه، کاهش یابد.
ایجاد خراش در لبه های تسمه
خراش‌های ایجاد شده در لبه‌های تسمه می‌تواند به پارگی تسمه منجر شود. این خرابی معمولاً به دلیل تماس تسمه با سطوح زبر و نامناسب یا نصب نامناسب تسمه در محفظه نوار نقاله ایجاد می‌شود. برای پیشگیری از این مشکل، باید سطوح تماس تسمه را صاف و مناسب نگه داشت و تسمه را با دقت و به درستی نصب کرد.
پارگی تسمه
پارگی تسمه می‌تواند به دلایل مختلفی مانند اعمال نیروی بیش از حد، ضربات شدید، خراش‌های لبه و ساییدگی روکش فوقانی ایجاد شود. این مشکل موجب توقف خط تولید و افزایش هزینه‌ها می‌شود. برای پیشگیری از پارگی تسمه، باید آن را به‌طور مرتب بازرسی و در صورت نیاز تعویض کرد.
کنده شدن لبه های تسمه
کنده شدن لبه‌های تسمه نیز به دلیل اعمال نیروی بیش از حد بر روی تسمه ایجاد می‌شود. این مشکل موجب نامتعادل شدن تسمه و افزایش احتمال پارگی آن می‌گردد. برای رفع این مشکل، باید از اعمال نیروی بیش از حد بر روی تسمه جلوگیری کرد و در صورت نیاز آن را تعمیر یا تعویض نمود.
شل شدن تسمه
شل شدن تسمه می‌تواند به دلیل کشیده شدن تسمه در اثر استفاده طولانی‌مدت یا نبود تنظیم مناسب تسمه رخ دهد. این مشکل موجب نامتعادل شدن تسمه و افزایش احتمال پارگی آن می‌شود. برای رفع این مشکل، باید تسمه را به‌طور مرتب کنترل و در صورت نیاز تنظیم کرد.
خرابی موتور یا نبود روغنکاری
خرابی موتور یا نبود روغنکاری مناسب نیز می‌تواند به خرابی‌های متعدد در تسمه نوار نقاله منجر شود. موتور نقش حیاتی در حرکت و کشش تسمه دارد و در صورت خرابی، تسمه قادر به حرکت نخواهد بود. همچنین، عدم روغنکاری مناسب قطعات متحرک موجب افزایش اصطکاک و فرسودگی زودرس آنها خواهد شد. برای جلوگیری از این مشکلات، باید موتور را به‌طور مرتب بازرسی و در صورت نیاز تعمیر یا تعویض کرد و قطعات متحرک را به‌طور مناسب روغنکاری نمود.
تغییر شکل تسمه
تغییر شکل تسمه نیز یکی دیگر از خرابی‌های رایج است که می‌تواند به دلیل اعمال نیروی بیش از حد، گرمای زیاد یا خرابی قطعات دیگر نوار نقاله ایجاد شود. این مشکل موجب عدم تطابق تسمه با محفظه و قطعات نوار نقاله شده و می‌تواند به پارگی تسمه منجر شود. برای پیشگیری از این مشکل، باید از اعمال نیروی بیش از حد بر روی تسمه جلوگیری کرد و دمای محیط را در حد مناسب نگه داشت.
آسیب به نوار داخلی تسمه
گاهی اوقات آسیب به نوار داخلی تسمه نیز رخ می‌دهد که می‌تواند به دلیل ضربات شدید، فرسودگی یا خرابی قطعات دیگر باشد. این آسیب موجب کاهش مقاومت و دوام تسمه شده و احتمال پارگی آن را افزایش می‌دهد. برای جلوگیری از این مشکل، باید از اعمال نیروی بیش از حد بر روی تسمه و ضربات شدید به آن پرهیز کرد و قطعات دیگر نوار نقاله را به‌طور مناسب نگه داشت.
چک لیست نگهداری و تعمیرات نوار نقاله
بررسی آلودگی ها و تمیز نگه داشتن تسمه
- بررسی منظم تسمه نوار نقاله برای وجود هرگونه آلودگی مانند گرد و غبار، روغن، مواد خارجی و … است.
- این آلودگی ها می توانند باعث کاهش عملکرد و طول عمر تسمه شوند.
- تمیز کردن مرتب تسمه با استفاده از مواد شوینده مناسب و پارچه های تمیز ضروری است.
- همچنین بررسی و رفع هر گونه نشتی روغن یا مواد دیگر که می توانند باعث آلودگی تسمه شوند.
بررسی سروصدا و نشانه های خرابی
- گوش دادن به صداهای غیرعادی در طول کار نوار نقاله مانند صداهای ضربه ای، ساییدگی و … است.
- این صداها می توانند نشانه ای از مشکلاتی مانند لقی در رولرها، مشکل در بلبرینگ ها و یا سایر اجزای نوار نقاله باشند.
- بررسی و رفع هرگونه نشانه خرابی در اسرع وقت برای جلوگیری از توقف کار و خسارت بیشتر ضروری است.
کنترل تجهیزات ایمنی
- بررسی و تست منظم تجهیزات ایمنی مانند حفاظ های ایمنی، سنسورهای توقف اضطراری و … است.
- اطمینان از سالم بودن و عملکرد صحیح این تجهیزات برای جلوگیری از حوادث احتمالی بسیار مهم است.
- همچنین آموزش کارکنان در خصوص نحوه استفاده صحیح از این تجهیزات ایمنی ضروری است.
در مجموع، انجام این بازرسی ها و اقدامات پیشگیرانه به طور منظم می تواند باعث افزایش طول عمر، بهبود عملکرد و ایمنی بیشتر نوار نقاله شود.
روش های نگهداری و تعمیر نوار نقاله
تمیز نگه داشتن تسمه و موتور
- تسمه نوار نقاله باید به طور مرتب تمیز شود تا از تجمع گرد و غبار، روغن و سایر آلودگی ها جلوگیری شود.
- این امر باعث افزایش طول عمر تسمه و بهبود عملکرد نوار نقاله می شود.
- همچنین موتور محرک نوار نقاله باید تمیز نگه داشته شود تا از گرم شدن بیش از حد و کاهش کارایی جلوگیری شود.
اطمینان از عدم لغزش تسمه
- لغزش تسمه می تواند باعث کاهش سرعت و راندمان نوار نقاله شود.
- بررسی و تنظیم مناسب تنش تسمه برای جلوگیری از لغزش ضروری است.
- همچنین بررسی و رفع هرگونه مشکل در غلتک های هدایت کننده تسمه که باعث لغزش می شوند.
تعویض تسمه فرسوده
- تسمه های نوار نقاله با استفاده مداوم در طول زمان فرسوده می شوند.
- تعویض به موقع تسمه های فرسوده برای جلوگیری از توقف ناگهانی نوار نقاله ضروری است.
- انتخاب تسمه مناسب با توجه به شرایط کاری و بار وارد شده بر نوار نقاله مهم است.
اطمینان از نصب یا آپارات صحیح نقاله
- نصب یا آپارات صحیح تمامی اجزای نوار نقاله مانند غلتک ها، موتور، سیستم انتقال حرکت و … ضروری است.
- هرگونه نصب یا آپارات نادرست می تواند باعث ایجاد مشکلات عملکردی و خرابی زودرس شود.
- بررسی و تنظیم صحیح اجزای نوار نقاله مطابق دستورالعمل های سازنده باید انجام شود.
در مجموع، رعایت این روش های نگهداری و تعمیر به طور منظم می تواند باعث افزایش طول عمر، بهبود عملکرد و ایمنی بیشتر نوار نقاله شود.
نتیجه‌گیری
بررسی و انجام اقدامات نگهداری و تعمیرات مناسب بر روی نوار نقاله ها از اهمیت بسزایی برخوردار است. تمیز نگه داشتن تسمه و اجزای نوار نقاله، کنترل سروصداها و نشانه های خرابی، اطمینان از سالم بودن تجهیزات ایمنی، جلوگیری از لغزش تسمه و تعویض به موقع تسمه های فرسوده می تواند باعث افزایش طول عمر، بهبود عملکرد و ایمنی بیشتر سیستم نوار نقاله شود. همچنین آموزش کارکنان، استفاده از تسمه و مواد نگهداری مناسب و اجرای دستورالعمل های سازنده در نصب و تنظیم اجزا از دیگر پیشنهادات مفید برای نگهداری بهتر نوار نقاله ها است. با به کارگیری این روش ها می توان از توقف ناگهانی و خسارات احتمالی جلوگیری کرد و عمر مفید نوار نقاله را به طور قابل توجهی افزایش داد.
